2016(e)ko ekainaren 2(a), osteguna

               SARAREN IDAZLANAK
                     
                         

2015-2016 HIRUGARREN MAILAKO KRONIKA


Idazlan hau Euskarako hirugarren mailaren kronika izango da.

Etorri baino lehen Txomin Aresti ikastetxean egon nintzen.
Ikastetxe hori nire etxea bezalakoa zen, han ikasi dut nire bizitza osoan eta maitasun pixka bat edukitzea normala da.
Institutoan ez nuen ezagutzen inori, bakarrik nire Txomineko lagunei, eta beldurra izan arren, nire ahalegin eta gogo guztia ipini nuen.

Honekin hasteko, ez nuen Gorka irakaslea ezagutzen, bati Juanlurekin tokatzen zitzaidalako.
Ez nuen ezagutzen azterketak nola egiten zituen ezta klaseak nola emango zituen.
Hirugarren maila hasi bezain laster hitz egin zigun Karabezuren kontu horretaz.


AHOZKOAK

Zelako txapak ematen du Wikipedian irakurtzeko orduan edo edozein gaietan garrantzi asko gabe.
Bere gaietako galderak aspergarriak izan arren, eta inor kasurik egin arren, klaseak azkarrak izaten dira eta denbora gutxikoak direla dirudi.

Niretzako orain dela asko hau aldatu behar izan zen, baina horrela jarraitu da eta kezkatzen nau hurrengo urterako, dakidalako oso gutxi gramatikaz, klaseetan aritzen ez dugulako.

IRAKURMENA


Beti agintzen digu liburuak irakurtzen.
Lehenengo ebaluaketan liburutegira joan ginen gure gustuko liburu bat hartzeko.
Erabaki oso ona zen,horrela ez dugu hartzen berak agindu digun liburua eta hori hobeagoa zen.
Bigarren eta hirugarren ebaluazioan, Dorak Ezetz dio eta Zer da, ba, maitasuna? liburuak agindu zigun.
Oso aspergarriak izan ote dira, ez nintzelako ezertaz ohartu eta gogorik gabe irakurri nituen.
Oso txarto iruditzen zait, esaten duenean ez dugula frogatu liburua irakurri dugula, baina ez da nire arazoa liburuak ulertezinak izatea.
Biak irakurri nuen, eta lau-lau eta erdi ipini zenidan.
Haserre itzela eraman nuen.

IDAZMENA


Lehenengo ebaluaziorako 10.000 karaktere egin behar genituen, eta ez nekien nola eta nondik atera, baina denbora pasatzen zenean, gero eta hobeto kontrolatzen nuen Karabezu.

5 bat jarri egin zidan, nahiko eskas, eta ez zitzaidan oso ondo iruditu,arazo honengatik:
nire euskararen ahalmena nahiko normala izan arren, idazlanetan ortografia faltak ez edukitzen saiatzen naiz, eta nire lagunei zuzentzen diet xuxen bidez,baina badirudi ez duela kontuan hartzen.
Bigarren ebaluazioan, 20.000 karaktere gutxi gora behera eskatu zituen gehi Dorak Ezetz Dio liburua irakurtzea.
Bere txapa guztiak irentsi arren ia inor ez dela ohartzen, beste 5 bat eraman nuen, baina txarrena ez zen hori izan, baizik eta gehiago merezi nuela esan zidan.

Dorak Ezetz Dio liburua irakurri nuen, egin behar ziren idazlan guztiak egin nituen eta aurkibide erdia osatu nuen, dena ez noski ikastaroa amaitu ez delako,baina hau ez da dena,esaten duenez guk egindako idazlan guztiak begiratzen ez dituela , 5 bat baino gehiago ateratzeko gogoak kentzen zaizkit.

Orain, hirugarren ebaluazioan, 30.000 karaktere egin behar ditugu.
Informatika gelara joaten ari gara, baina egia esanez,ez dakit zertarako, jendea bere rolloetan dago eta ez egon behar denera, baina normala, bakarrik ordenagailu bat daukagu bi pertsonarentzat. Ia ordenagailu guztiak ez daukate internetako konexiorik eta daukatenean oso motel doaz. Ez da gustura lantzen.

OROKORREAN


Bere klaseetan aspertuta egon arren, ondo portatzen naiz beti eta jarrera nahiko ona dut. Eta ez hitz egiteagatik noteei buruz jartzen dituenean liburuen azterketan, igual ez dauka kalitatea nahikoa baina irakurri dut eta kontatzen duena asmoa da.

Espero dut nire idazlanak gehiago kontuan hartzea.
Gehien gustatu zaidan idazlana, kronika hau da, zeren eta horrela ikasturte honen buruz dudan iritzia jakin dezakezu, eta gainera kalitate onekoa dela uste dut.
Uste dut sei altu bat merezi dudala. 


 

Graffitiren legalizazioa


Graffitiak, pintura libreko modalitatea da, bere ilegaltasunak nabarmenduta, gehienetan hiri-espazioetan eginda.
Helburua sortzaile eta mugagabeko paretetako testu abstraktuak da eta bere funtzioa aldatzea eta eboluzionatzea den tokian dibulgazioa margotzeko emaitzarekin.
Bada 'marka edo egindako izen-ematea harraskatuz edo harresi bat marratuz' esan nahi duen italiera grafititik, datorren terminoa.
Erromatarren artean zegoen noizbehinkako idaztearen ohitura harresietan eta zutabeetan,esgrafiatuta eta margotuta.

Niri pertsonalki ez zaizkit gustatzen,zirrimarratzen duten bandalismo egintza iruditzen zait. Marrazten eta harraskatzen dutelako, eta hirietako eta herrietako paretak,kaleak eta monumentuak hondatzen dutelako.
Graffitiak zergetako dirua eralgitzen dituzte.
Erabil litezkeen hondoak eskolarako,errepideetarako, parkeak hobetzeko edo komunitaterako beste hobekuntza batzuk egiteko, grafittis-ak garbitzeko erabiltzen dira.

Washington hirian, adibidez,urtero, hiru milioi dolar baino gehiago gastatzen dira pintada horietan.
Bestalde, graffitero gehienak baimenik gabe egiten dute, legearen aurka. Kalte delitu horiek, 90% dira 13 urte eta 20 arteko arazo psikosozial tasa altua duten gazteen erruagatik.

Horregatik, uste dut, graffitiak, arazo handiak direla komunitaterako, baizik eta praktikatzen dutenentzat ere, atxilotzeko arrisku altuan daudelako.
Graffitia kale-artea da, nahiz eta gutxi, gazteek haren burua aske adieraz dezaketenarekin.
Hiriko paretak margotzen dituzten gazteek ez dakite bere artea non adierazi eta horregatik kaleetan egiten dute.

Jende askok ez du ikusten ondo, pentsatzen dutelako izorratzeagatik egiten dutela, eta bandalo batzuk direla, baina ez da horrela. Bestalde, ekonomikoki,mutilek ez daukate dirua pintzelak, mihiseak edo pinturak erosteko, eta espraia erabiltzen dute, gutxi kostatzen dena,noski, eta hasten dira aurretik jartzen dizkieten pareta guztiak margotzen.
Ondorioz, pertsona graffiti benetako artista eta jendeak fatxadak, monumentuak eta hormak hondatzeko, bereizi behar litzateke.


info
https://es.wikipedia.org/wiki/Grafiti


Zer da, ba maitasuna?




Mister X: Berbatia, umoretsua eta adeitsua da, eta horrela izatea garrantzitsua zen zeren eta Bereziri gustatzen zitzaion horrelakoak izatea, nahiago zuelako entzutea,esatea baino.
Presaka ibiltzen zen sarritan,eta Bereziri gustatzen zitzaion baizik eta neskari denbora aprobetxatzea gustatzen zaiolako.
Gitarra jotzen du.
Berezirekin harreman ona zeukan,eta noizean behin klasearen amaieran hitz egiten zuten.
Klase berdinetan egon ziren.
Maiteminduta dago Berezirekin.


Berezi: Ez zen neska katxarroa, baina Mister Xk ere pentsatzen du berataz,oso normala zela.
Arretatsua, superberezia eta superpoeta zen.
Gustatzen zitzaion idaztea eta kantuen letrak abestea.
Institutoko olerki-sariketa irabazi zuen.
Maiteminduta dago Mister Xrekin.
Beti ikusten zuenean Mister Xri,txilinbuelta egiten zitzaion tripek.
Amets egiten zuen berarekin eta beti zegoen berataz pentsatzen.
Baina mutila,ez zekien Berezi maiteminduta zegoela berarekin,, eta egia esanez, biak elkar maiteminduta zeuden.


Konpai: Mister Xren laguna zen,baina Berezirekin ere harremana zuen.
Oso ondo konpontzen ziren elkarrekin, nahiz eta liburuan gutxi ateratzea arren.

Kontatzailea, nor da?

Lehen pertsona kontatzen dute bere istorioa bi protagonistek, bakoitza bere zatia.

Iritzia: Gustatu zait,zeren eta ondo eta argi kontatzen du istorioa, baina ez zen ondo ulertzen, nik behintzat.

Liburua duen euskera mala altua da guretzat,uste dut, eta ez naiz ni pentsatzen duen bakarra.






MARRAZKI BIZIDUNAK


Galdos,harreman arraroak ditu bere familiarekin.

Amarekin harreman ona dauka baina ez dauka nahiko konfiantzarik zeren eta ez zizkion bere problemak kontatzen, baina denborarekin kontatu zion.

Aitarekin harreman berdina zeukan. Noizean behin, arrantzatzera joaten ziren eta irakasten zion.

Jon,bere lagun minarekin,nahiko ondo konpontzen ziren,baina ere bullyng-a egiten zion.
Galdosen gurasoek, Jonen aitak eta arreba txikia ezagutzen zuten.
Antzinetan,bere etxean egon ziren.

Udan haiekin eramaten zuten Gasteizko herriko hiriburuetara.

Osaba Ritxi,aitaren anaia bakarra,gazte eta maitatuena zen. Harreman ona zeukaten,eta Galdos bere burua beste egin nahi zuenean,hor zegoen osaba laguntzeko.
Amona Franciskarekin bizi zen,baina ez zuen harreman handirik Galdosekin.






OIHAN VEGA


[1] Benetan haserretu zen Oihan Danirekin? Haserretu bazen, kapaz izan zen lanean normal segitzeko? Ze aholku oparitu zion Oihanek Daniri?


Ez dut uzte haserretuko zinela, mutil oso barregarri eta adarjotzailea da eta haur batek hari gustatzen ez zaizkion gauzak egiten badio ez dira arrazoiak haserretzeko.


Eta haserretu balitz, erakusketa jarrai lezake arazorik gabe, ezerk ez dio eragin behar.


Aholku bat eman zion esanez zenbat eta hezibide onekoa izan bizitza hobea izango zuela. Nahiko gustatu zitzaidan aholku hori..Batzorde hori arrazoi guztia du, eta ondo argi esan zion.


[2] Zer deritzozu bi hizkuntzak nahasteari? Gaztean ere egiten dute, ezta? Normala da?Diglosia? Saihestu egin beharko lukete?


Nahiz eta hitz egiterakoan hizkuntzak nahastu, oso polit eta oso garbi geratu zion, nahiko gustatu zitzaidan.


Inoiz entzun dut irratian,Gaztea, beraz, ez dakit euskera eta gaztelania nahasten badute a la ez.

Nik ez dut entzuten asko jendeari horrela hitz-egiten, beraz niretzako oso arraroa da.

[3] Ze kalitate eskaintzen dute bi kate (A3, T5) horiek? Kalitate aldetik onenak dira? Ondo hitz egiteko eredu onak eskaintzen dituzte? Telebista ikusten jartzen garenean kritikoak gara? Ikasteko aukera bat galtzen/irabazten ari garela pentsatzen dugu?


Kalitate onekoak dira, pila jende ikusten du ordea.


Bai,onenak dira.


Ez beti. Salvame Deluxe, Salvame Diario, edo Telecino programa bezala, tratu txarrak esaten dituzte, eta adibidez Mujeres Hombres y Viceversa programan,tratu txar bat esaten dutenean,txistu bat jartzen dute,ez entzuteko.


Nik behintzat bai. Telebistan,haurren ordutegian,programa batzuk ipintzen dituzte eta ez dira egokiak umeak ikusteko, bere hizkuntzagatik edo bere edukiagatik baizik.



Nik ez dut ezer ikasten telebista ikusten dudanean, denbora eta barre egiteko da.

[4] Gaztea entzuteko gogoa etorri zitzaizun Oihan Vegaren jarduna entzun eta gero. Zapatuetan 12:00-14:00 saioa entzuteko gogoa? Bozkatzeko gogoa?
Entzuteko gogoak euki nituen, eta egunen batean entzun dezan.

2016(e)ko maiatzaren 9(a), astelehena

SARAREN IDAZLANA
Bozkatzeko eskubidea 16 urtekoentzat

Kongresu agintari gehienak, astearte batean botoa emateko eskubidea bozkatzeko 16 urterekin luzatuko dute,hala nola,Austrian edo Noruegan gertatu den bezala.

Hauteskunde legea erreformatzeko 800.000 gazte baino gehiagoei eragingo lioke, eta iritsia asteartean Kongresu Esquerra Republicana entregatu zuten.

Proposamena, PSOaren,Podemos,Compromís eta talde txiki gehiago laguntzarekin.

Guztira,174 boto alde eta 144 kontra,batez ere PP eta Ciudadana.
16 urtekin bozkatzeko eskubidea izateaz hitz egiten denean, jende gehiena asko harritu egiten da, oraindik adin horrekin heldua izatea ezinezkoa dela esanez. Honi erantzuteko, Robert Einsetin irakasleak heldutasun test bat ideiatu du jende helduarentzat, baita nerabeentzat ere.

Ondo iruditzen zait, 16 urteko pertsona bat nahiko heldua da bere herrialdeak nahi duen politika mota jakiteko, egia da ere pertsona bat gero eta nagusiago denean, gero eta interes handia duela arlo honetan, baina 16 urteko nerabe bat egiten duena ondo daki.
AURKAKO ONDORIOAK:

•16 urterekin,oso gaztea zara emozionalki objektiboa izateko.

•Gazteak,ez dira gai erantzule erabaki politikoak egiteko.

•Nerabe baten botoa, erraz erosi ahal da.

•Arrisku kontzientzia gutxiago daukate helduak baino,eta badirudi onurak eta arriskuak ezberdin kalkulatzen dituztela.

•Oso jende gutxi botatzen du 18 urterekin, arrazoi gehiagorekin gelditu behar da gazteagoen botoa.
ONDORIOEN ALDE:

•16 urterekin bitarteko gazteek erantzukizun eta eskubide heldu batzuk dituzte.
Bozkatzeko eskubidea horietako bat izan behar du.

•Bere bizitzetan eragiten duten erabakien buruz esker, gazteek politikari buruzko interes gehiago sentituko lukete.

•Gazteak,lan egin dezakete,zergak ordaindu, baina gero botoa eman behar izango lukete. 

•Legeria nerabezaroaren gainean elkartzeko balio izango luke,bada.
Informazioa:

http://www.elmundo.es/espana/2016/04/19/57164e21ca47419c318b4635.html

http://www.elconfidencial.com/alma-corazon-vida/educacion/2014-10-07/se-debe-rebajar-la-edad-de-voto-a-los-16-anos_228833/
SARAREN IDAZLANA

Txirrindulariek oztopatzen dute trafikoa? Zer egin beharko litzateke?


Herri inguruan bizikletak gehiago ikusten ari gara, eta txirrindulariek errepidea erabiltzen hasi dira. Txirrindularitza modan dago. Auto bat baino askoz leku gutxiago hartzen dute, ez dute inolako zaratarik sortzen ezta kutsatzen.

Osasuna hobetzen dute eguneroko ariketei esker.
Jende gehien txirrindulariak gorroto ditu.

Zergatik?
Emakume bat dio:
"Txirrindulariak ez dute gainditzen ITV , ez daukate gidatzeko baimena,ezta gidabaimena,lizentzia,kaskoa ala argiak.

Nik baino eskubide gehiago daukate, eta errepidea erabili nahi baduzu,ni berdina ordaindu behar duzu!!"
Beharrezkoa iruditzen ez zaidana, kaleetan bizikleta publikoak egotea da, eta Majadahonda bezalako lurraldeetan oso erraza zen ideiaren alde txarra ikustea. Dudarik gabe, bizikletaren erabilera areagotzeko ideia ona da, baina ez du zentzurik ez badu plan koordinatu batean parte hartzen.

Hemen azalduko dizuet dena txirrindulariei buruz:
•Bizikletak batek ahal gune berdinetatik beste garraiobideen bideetan zirkulatu behar du. (Norabidea eta seinaleak eta mota guztietako semaforoak errespetatzen noski).

•Gehienezko abiadura 45 km/h da.

•Gauean,derrigorrezkoa da aurreko eta atzeko argiak erabili.
Legez, tinbre bat eraman behar duzu.

•Segurtasuna: 

Kaskoa: Hiri-atal batzuetan ez da derrigorrezkoa kaskoen erabilera baina aholkuak ematen dizuete.

Alkohola: Beste edozein gidariei arau berdina da. 

Entzungailuak eta mugikorrak: Erabat debekatuta.

•Bizikletak saltzen dira gehiago autoak baino

Espainian, 4 pertsonatik,3,gutxienez bizikleta bat daukate,eta 3 milioi erabiltzen dute egunero.
2014.urtean 1.088.548 bizikleta saldu zuten.

INFORMAZIOA:

http://www.coches.net/noticias/conductores-y-ciclistas

https://ecomovilidad.net/global/bicicleta-normas-de-trafico-para-ciclistas/

ESKAERA-GUTUNA


Leioa, 2016ko martxoaren 2a
Zuzendari andre hori,

3DBHko ikasle guztiok, batzuetan, informatika gelara jaisten gara Euskara edo Bio-geo-ko orduetan, ordenagailuak erabiltzeko. Sarritan txarto doaz (blokeatzen dira, astiro doa, hirunaka ipini behar gara ez daudelako ordenagailu gehiegi denontzat..) eta denok kexatzen gara.

ESKATZEN DIZUEGU:

  • -Ordenagailu berriak erostea,edo konpontzea.

  • -Interneteko konexioa hobetu.

  • -14 ordenagailu izan behar 25 edukitzea informatika gelan.

Eta hau ez bada konpontzen, gurasoek dirua bildu eta Ipad bana erosi ikasle guztioi, beraz, ez dira hondatuko eta jendeak hobeto zainduko dute.

Besterik gabe,kontuan izatea espero dut.

Adeitasunez;

Agur

2016(e)ko martxoaren 2(a), asteazkena

SARAREN IDAZLANA

   ZARATA-AKUSTIKOA
Zarata batekin bizitzea eragozpen bat da, eta atzeman besteek huts duten zarata-mailak jakitun direnen eguneko une batzuetan jasan diren zehazteko.
Zarata kutsadura arazoa, gure ikasgeletako konponbidea erantzukizuna da.

Aurkitu dugu zarata handieneko uneak ekoiztu diren honako egoeretan:
Altzariak (aulkiak eta mahaiak), denean mugimendua sortutako zarata jarduera-aldaketa bat klase barruan, edo irteera bat sortuko da ikasgelan.
Jangelan zarata-maila handiena da (platerak, mahai-tresnak bateko ikasleak pilatzea, erretiluak ...)
Eskola barruan ikasleen mugimenduak.
Gimnasioaren klaseetan soinu bolumena oso altua da aretoa akustikaren arabera.
Goizeko eta arratsaldeko ikasleen irteera.
 Zarata, behartuta dago ahots tonu orokorra igotzeko, eremu hauetan (Jantokia, gimnasioa, korridoreetan, etab..)
Klaseetan lan egiteko behar den kontzentrazioa aldatzen du.
Giro orokor desatsegin bat sortzen du.
 Erabakia:
Jangelan ipini behar dugu kartelak gonbidatzen komunikatzeko era lasai eta tonu baxuago batean.
Hilean behin,asmatu egun bat eta egun horretan
Murriztapena:
Hilean behin egun bati ''zarataren eguna'' izendatu eta ezarri,zarata akustikoa gutxitzeko objektiboarekiko. Betebehar hau betetzen dituztenak opari bat jasoko dute premian.
Posible bada,jarri al dezakegu ''alarma-argi'' bat ,eta horrela zarata-maila sortzen denean, pizten da.

2016(e)ko otsailaren 25(a), osteguna

SARAREN IDAZLANA


TELEGRAM A LA WHATSAPP?
Zer da Telegram? 

Anaiak Nikolai eta Pavel Durov garatutako Internet mezularitza - zerbitzu bat da. 2013 an kaleratu zen; telefono mugikor hauetarako egin zen. Zerbitzu hau,dokumentuak jaso eta mezuak, audioak bai testuak bidaltzeko da.
Zer da Whatsapp? 

Mezularitza Smartphones ordainketa egiteko aplikazio bat da,bidali eta jaso dokumentuak Interneten bidez,e-posta zerbitzuak osatzeko, berehalako mezularitza,mezu labur zerbitzua edo multimedia mezularitza sistema osatuz.
Hemen 5 arrazoi Telegrama,Whatsapp baino hobeagoa da:
•SEGURTASUNA;

Arrazoi nagusia hau da: Telegrama segurtasuna egon da uneoro, mezu pribatuekin eta horrek ematen digu segurtasun gisa.
•ERABAT ORDAINA DA;

Behin Telegrama deskargatuta, erabili ahal izango duzu hileko edo urteko kuota gabe.

Telegram aplikazioa, bai smartphone bai tablet bai PC baten bidez erabili ahal duzu,pc-ak zure aplikazioari bidalitako aginduak betetzen.

Egia da Whatsappatik 0'75€ ordaintzea ez dela erosoa, eskaintzen duen zerbitzuagatik,baina horrela "14 egun gelditzen zaizkizu Whatsappa erabiltzeko"...etab mezuak jasotzetik ahazten zara.
•EZIZEN BAT JARRI AHAL IZANGO DUZU,NOR EZ DUZUN AGENDAN;

Telegram erregistratzeko orduan,Telegrama eta Whatsapp ia bikiak dira.

Erregistratzean telefono zenbaki bat bakarrik eskatzen du eta saihesten du mezu kode baten itxaropena itxaron.
•BIDALI EDOZEIN FITXATEGI MOTA MUGARIK GABE;

Ezagutzen dituzuen edozein fitxategiak 1'5 GB motatako fitxategiak partekatu ahal izango dituzu,gaur egun tamaina mugarik gabe dago.
•ORDENAGAILUAN ONDO DOA;

Ezaugarri gehien gorrotatzen dudana da Whatsapp ordenagailuan ipintzen baduzu,oso txarto joango da.
Info;

• https://es.m.wikipedia.org/wiki/Telegram_Messenger

• https://es.m.wikipedia.org/wiki/WhatsApp

• http://www.androidpit.es/10-motivos-por-los-que-telegram-es-mejor-que-whatsapp

2016(e)ko otsailaren 18(a), osteguna

SARAREN IDAZLANA
   
       EUSKARA

Hitanoa;

Hitanoa, hika, toka, noka hitz egitea euskaraz lagunen arteko hizkera da. Mendebaldeko leku askotan hitz egiten da: ez dok eta badok (gizonezkoei egindako hitanoa ) eta ez dona eta badona (emakumezkoei egindakoa ).

Eztabada;

Euskararen oinarrizko tratamendua da, alokutiboa ez dena. Euskalki guztietan ezagutzen eta erabiltzen da. Praktikan, ordea, baztertuxea dute eztabadakako tratamendua.

Alokutibo;

 Nor,nork edota nori sintagmei dagozkien pertsona-markez gain, solaskidearen marka ere (nahiz eta honek ekintzan parte hartu ez) azaltzen duen adizkia.

Zuka eta xuka;

Zuketa eta xuketa euskararen hizkera atokutiboetako bat dira. Hizkera alokutiboan,eztabadan ez bezala, hiztunak bere hizketan gogoan hartzen du hizketa-laguna edo solaskidea.

Berorika;

 Euskaraz solaskidea tratatzeko modua da,aditz alokutiboa eskatzen ez duena.

 Errespetuzko tratamendua da,berori eta ori adizlagunak erabiltzen dituena eta aditzarekin hirugarren pertsonan komunztadura egiten duena.

Ipar Euskal Herrian ez da inoiz erabili ( Hego Euskal Herrian,XX. mendearen erdialderaino ohikoa zen apaizei, medikuei, maisu-maistrei, zaharrei eta jende ikasiari hitz egitean)




http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=alokutibo

https://eu.wikipedia.org/wiki/Hitano

https://eu.wikipedia.org/wiki/Eztabada

https://eu.wikipedia.org/wiki/Zuketa_eta_xuketa